Giáo dục, đào tạo phải gắn với nhiệm vụ phát triển đất nước

Sáng 14/4, Thủ tướng Phạm Minh Chính thăm, làm việc với Đại học Quốc gia Hà Nội và Đại học FPT tại Khu Công nghệ cao Hòa Lạc, Thạch Thất, Hà Nội về đào tạo nguồn nhân lực phục vụ phát triển đất nước.

Cùng đi có Bộ trưởng Kế hoạch và Đầu tư Nguyễn Chí Dũng; Bộ trưởng Lao động - Thương binh và Xã hội Đào Ngọc Dung; Bộ trưởng Nội vụ Phạm Thị Thanh Trà; Bộ trưởng Khoa học và Công nghệ Huỳnh Thành Đạt; Bộ trưởng Giáo dục và Đào tạo Nguyễn Kim Sơn; lãnh đạo một số bộ, ngành Trung ương và thành phố Hà Nội; lãnh đạo các doanh nghiệp hàng đầu Việt Nam là đối tác đào tạo nhân lực của Đại học Quốc gia Hà Nội và Đại học FPT.

Thủ tướng Phạm Minh Chính cho biết, nước ta đang phát triển dựa trên 3 trụ cột là nền dân chủ xã hội chủ nghĩa, Nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa, nền kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa. Xuyên suốt trong quá trình đó, lấy con người là trung tâm, chủ thể, nguồn lực, động lực của sự phát triển. Trong yếu tố con người, giáo dục, đào tạo, cụ thể là việc nâng cao dân trí, đào tạo nhân lực, bồi dưỡng nhân tài có vai trò quan trọng.

Việt Nam thực hiện đường lối đối ngoại độc lập tự chủ, đa dạng hóa, đa phương hóa, là bạn bè tốt, là đối tác tin cậy và là thành viên có trách nhiệm của cộng đồng quốc tế, vì mục tiêu hòa bình, hợp tác, phát triển. Cùng với đó, xây dựng nền kinh tế độc lập, tự chủ gắn với chủ động, tích cực hội nhập quốc tế toàn diện, sâu rộng, thực chất, hiệu quả. Do đó, giáo dục, đào tạo phải vận hành theo và phục vụ đắc lực cho công cuộc này. Đại hội XIII của Đảng xác định tập trung thực hiện 3 đột phá chiến lược, trong đó có đột phá về đào tạo nguồn nhân lực.

Theo Thủ tướng, trong giáo dục, đào tạo phải đảm bảo cân bằng giữa nghiên cứu lý thuyết cơ bản với khoa học quản lý và ứng dụng, thực hành… nhằm phục vụ đắc lực cho phát triển kinh tế - xã hội nhanh, bền vững, phấn đấu đi sau, song phải về trước. Trong đó, tập trung các ngành, lĩnh vực, xu hướng mới của thế giới, phù hợp với hoàn cảnh, tiềm năng khác biệt, cơ hội nổi trội, lợi thế cạnh tranh của đất nước như công nghệ số, kinh tế số, xã hội số, kinh tế xanh, kinh tế tuần hoàn, kinh tế tri thức, chống biến đổi khí hậu, bảo vệ môi trường… Việc xây dựng Khu Công nghệ cao Hòa Lạc, nơi tập trung các trung tâm nghiên cứu, đào tạo, sản xuất, trung tâm công nghệ đổi mới, sáng tạo là tầm nhìn chiến lược của Đảng, Nhà nước.

* Xây dựng Khu Đô thị đại học xanh, hiện đại, thông minh

Tại Đại học Quốc gia Hà Nội, Thủ tướng và đoàn công tác đã thăm khu giảng đường, Trường Đại học Công nghệ, nơi các sinh viên đang học lập trình; thăm lớp học ngoại ngữ, Trường Quốc tế, nơi có sinh viên của 30 quốc tịch theo học; thăm các gian hàng trưng bày sản phẩm nghiên cứu của Đại học Quốc gia Hà Nội trong các lĩnh vực công nghệ thông tin, AI và Robotic, y tế; đồng thời tặng Đại học Quốc gia Hà Nội 5.000 cây xanh để trồng trong khuôn viên, với mong muốn Đại học Quốc gia Hà Nội có môi trường xanh, sạch, đẹp.

Nói chuyện với cán bộ, giảng viên, sinh viên Đại học Quốc gia Hà Nội, Thủ tướng nhấn mạnh, Đại học có bề dày truyền thống lịch sử. Trong quá trình phát triển của mình, Đại học Quốc gia Hà Nội luôn gắn và đóng góp quan trọng trong sự nghiệp bảo vệ, xây dựng đất nước. Chính phủ quyết tâm di dời Đại học Quốc gia Hà Nội từ các địa điểm ở nội thành Hà Nội tới địa điểm tập trung là Hòa Lạc, Hà Nội; xây dựng Đại học Quốc gia Hà Nội thành một không gian khoa học, hiện đại.

Người đứng đầu Chính phủ biểu dương Đại học Quốc gia Hà Nội luôn bám sát khẩu hiệu hành động "Đạt đỉnh cao dựa vào tri thức", phát huy mạnh mẽ Giá trị cốt lõi "Đổi mới sáng tạo - Trách nhiệm quốc gia - Phát triển bền vững" và có nhiều bước phát triển rất đáng ghi nhận trong thời gian qua.

Khu đô thị đại học bước đầu được định hình và không ngừng hoàn thiện. Cơ sở vật chất, trang thiết bị đáp ứng quy mô đào tạo 6 nghìn sinh viên và đang được mở rộng hướng tới phục vụ 25 nghìn sinh viên vào năm 2025. Hiện, 24/35 đơn vị trong Đại học Quốc gia Hà Nội đã chuyển trụ sở tới và hiện diện tại Hòa Lạc, thể hiện sự quyết tâm, quyết liệt của Ban Lãnh đạo, tập thể thầy và trò Đại học Quốc gia Hà Nội.

Đại học Quốc gia Hà Nội đã chủ động xây dựng và triển khai Chiến lược khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo; ban hành quy chế đào tạo các bậc học tiệm cận chuẩn mực quốc tế; triển khai các chương trình, đề tài khoa học, công nghệ trọng điểm quốc gia; nghiên cứu và phát triển công nghệ mới, công nghệ ưu tiên, trong đó có công nghiệp thiết kế vi mạch tích hợp bán dẫn; nỗ lực kiến tạo môi trường giáo dục chất lượng cao; thu hút các nhà khoa học, nhất là cán bộ trẻ có trình độ cao về làm việc, đặc biệt trong lĩnh vực khoa học cơ bản và phát triển công nghệ lõi.

Thủ tướng chỉ rõ, với vai trò là đại học đa ngành, đa lĩnh vực, có truyền thống, có đội ngũ cán bộ khoa học hùng hậu, đã và đang đào tạo nhiều lĩnh vực quan trọng, then chốt cả về lý thuyết hàn lâm và khoa học cơ bản, khoa học ứng dụng, Đại học Quốc gia Hà Nội cần phát huy bề dày lịch sử, những thành tựu đạt được, tiếp tục xây dựng, củng cố tập thể đoàn kết, vững mạnh, không ngừng đổi mới sáng tạo để xây dựng Đại học Quốc gia Hà Nội thành một cơ sở đào tạo, nghiên cứu khoa học theo mô hình hiện đại, có tầm cỡ, uy tín trong khu vực và quốc tế. 

Thủ tướng Phạm Minh Chính phát biểu tại buổi làm việc với trường Đại học Quốc gia Hà Nội.

Thủ tướng Chính phủ yêu cầu Đại học Quốc gia Hà Nội gắn kết chặt chẽ giữa đào tạo với đẩy mạnh nghiên cứu khoa học, phát triển đồng thời cả khoa học tự nhiên và khoa học xã hội - nhân văn, khoa học cơ bản và khoa học ứng dụng; tập trung giải quyết những vấn đề lớn, điểm nghẽn, khó khăn, vướng mắc cả về lý luận, thực tiễn ở cấp quốc gia cũng như cấp địa phương.

Đại học Quốc gia Hà Nội tập trung phát triển đội ngũ giảng viên, nghiên cứu viên chất lượng cao, đẳng cấp khu vực, quốc tế; có cơ chế khuyến khích sinh viên vào học các ngành khoa học cơ bản, ngành đặc thù, ngành hiếm để vừa phục vụ bảo tồn, phát huy bản sắc, giá trị riêng có của quốc gia, dân tộc, vừa phục vụ sự phát triển nhanh, bền vững đất nước; đẩy mạnh liên kết, hỗ trợ đào tạo nguồn nhân lực cho các vùng kinh tế - xã hội, nhất là ở vùng sâu, vùng xa, biên giới, hải đảo. Đặc biệt quan tâm, tăng cường đầu tư cho lĩnh vực phát triển nhân lực nghiên cứu về công nghệ vi mạch tích hợp bán dẫn ở Việt Nam; chú trọng hợp tác chặt chẽ với các doanh nghiệp trong và ngoài nước để đào tạo, nghiên cứu, chuyển giao công nghệ, thương mại hóa trong lĩnh vực này.

Thủ tướng yêu cầu Đại học Quốc gia Hà Nội huy động, sử dụng hiệu quả mọi nguồn lực, sớm hoàn thành dứt điểm nhiệm vụ xây dựng Đại học Quốc gia Hà Nội tại Hòa Lạc, hình thành một Khu Đô thị đại học xanh, hiện đại, thông minh, ngang tầm khu vực.

Đối với sinh viên, Thủ tướng căn dặn, các em hãy tự hào được học tập tại ngôi trường có bề dày lịch sử, mỗi sinh viên cần nuôi dưỡng đam mê, ấp ủ hoài bão, thắp sáng ngọn lửa nhiệt huyết để cùng với bạn bè, đồng nghiệp phấn đấu vươn lên, làm chủ cuộc sống và có nhiều đóng góp tích cực cho bản thân, gia đình, cộng đồng, xã hội.

Thủ tướng mong muốn, sinh viên Đại học Quốc gia Hà Nội, cùng với thế hệ sinh viên trên cả nước phải luôn chăm chỉ, cần cù, có ý thức học hỏi, tu dưỡng đạo đức, trau dồi, nắm chắc kiến thức, thành thạo chuyên môn, cập nhật thông tin để học giỏi, nghĩ thông, làm tốt, luôn có tinh thần khởi nghiệp, đổi mới sáng tạo, thực sự trở thành những công dân tốt, góp phần xây dựng đất nước ngày càng hùng cường, thịnh vượng; nhân dân ngày càng ấm no, hạnh phúc.

Thủ tướng tin tưởng Đại học Quốc gia Hà Nội sẽ quyết tâm cao hơn, nỗ lực lớn hơn, hành động quyết liệt hơn, là một trong những nơi hội tụ các nhà khoa học hàng đầu Việt Nam và thế giới, cái nôi đào tạo nên những nhà trí thức lớn, những doanh nhân thành đạt, xứng đáng vai trò nòng cốt, đầu tàu trong hệ thống giáo dục đại học nước nhà.

Về đề nghị của Đại học Quốc gia Hà Nội đối với việc xây dựng cơ sở nghiên cứu, thí nghiệm chế tạo vi mạch đặt tại Hòa Lạc; xây dựng và tổ chức chương trình đào tạo, nghiên cứu về vi mạch tích hợp bán dẫn..., Thủ tướng hoan nghênh và yêu cầu Trường xây dựng dự án trình cấp có thẩm quyền xem xét, quyết định. Bên cạnh đó, Thủ tướng Chính phủ gợi mở việc xây dựng một Trung tâm đổi mới sáng tạo tại Đại học Quốc gia Hà Nội.

* Tiên phong về chuyển đổi số tại Việt Nam

Tại Trường Đại học FPT, Thủ tướng Phạm Minh Chính tham quan khu vực giảng đường, ký túc xá, các địa điểm sinh hoạt văn hóa, thể thao của sinh viên trường Đại học FPT và nơi làm việc của các kỹ sư Công ty Trách nhiệm hữu hạn Phần mềm FPT.

Chủ tịch Tập đoàn FPT Trương Gia Bình cho biết, tính đến nay, 18.241 sinh viên đã tốt nghiệp đại học, 3.114 học sinh tốt nghiệp phổ thông (tính từ 2018 đến nay) trên tổng số 150.000 học sinh, sinh viên theo học tại FPT. Năm 2022, lần đầu tiên FPT đã ghi nhận 1 tỷ USD doanh số đã ký từ thị trường nước ngoài, tương đương doanh thu xuất khẩu hồ tiêu - mặt hàng nông sản xuất khẩu chủ lực của Việt Nam, tăng trưởng cao ở tất cả các thị trường toàn cầu, đóng góp 7.112 tỷ đồng vào Ngân sách Nhà nước.

Theo ông Nguyễn Vinh Quang, Giám đốc FPT Semiconductor, năm 2022, FPT Semiconductor thiết kế, sản xuất 3 dòng chip nguồn và có hợp đồng cung cấp chip đầu tiên cho đối tác với đơn đặt hàng 25 triệu chip trong năm 2024, 2025. FPT đang thực hiện đơn đặt hàng 2 triệu chip cho đối tác Nhật Bản. Dự kiến 2023, FPT sẽ có thêm 7 dòng chip mới. Đầu năm 2024, FPT Semiconductor sẽ tiếp tục thiết kế, sản xuất dòng chip IoT platform cho ứng dụng thiết bị thông minh, IoT cho nông, lâm, thủy hải sản.

Thủ tướng bày tỏ hài lòng với tổ hợp kiến trúc của Trường, đảm bảo việc học tập tốt của người học, giúp sinh viên sinh hoạt và trải nghiệm, làm phong phú đời sống học đường của người học; cho rằng Trường cần có thêm nhiều khu khu ký túc xá để đáp ứng nhu cầu học tập sinh hoạt cho học sinh, sinh viên.

Thủ tướng Phạm Minh Chính cho rằng, FPT là doanh nghiệp tiên phong về chuyển đổi số tại Việt Nam. FPT cùng với các doanh nghiệp công nghệ khác của Việt Nam đã có bước phát triển ấn tượng, góp phần đưa Việt Nam thành điểm trên một số lĩnh vực về công nghệ thông tin.

Điểm lại quá trình phát triển của FPT trên nhiều lĩnh vực, Thủ tướng cho rằng FPT phải lấy nền tảng để phát triển là công nghệ thông tin, thiết kế phát triển phần mềm, trong đó sản xuất chip là con đường đi đúng đắn nhất, phù hợp với FPT, phù hợp với xu thế của thế giới, hoàn cảnh của đất nước ta, góp phần xây dựng nền kinh tế độc lập, tự chủ, gắn với hội nhập quốc tế sâu rộng, thực chất, hiệu quả. Đặc biệt, FPT phải đầu tư phát triển hơn về đào tạo nguồn nhân lực phục vụ cho mục tiêu này và phát triển đất nước. Thủ tướng đồng ý với đề xuất của Tập đoàn FPT về thành lập Trung tâm kết nối các nguồn lực; đồng thời khẳng định, Nhà nước sẽ có các chính sách về vấn đề này.

Thủ tướng Phạm Minh Chính với giảng viên, sinh viên Đại học FPT.

Nhân dịp này, Thủ tướng chỉ đạo Bộ Giáo dục và Đào tạo tăng cường quản lý Nhà nước về giáo dục, đào tạo, nhất là đào tạo nguồn nhân lực chất lượng cao; góp phần thực hiện mục tiêu đến năm 2030 nước ta là nước đang phát triển, có công nghiệp hiện đại, thu nhập trung bình cao; đến năm 2045 trở thành nước phát triển, thu nhập cao. Cùng với đó, nghiên cứu, xem xét thành lập các đại học, khoa đào tạo chuyên về công nghệ số, phục vụ nhu cầu đất nước thời kỳ mới.

Bộ Khoa học và Công nghệ với chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn của mình, chủ trì, phố hợp thúc đẩy quá trình chuyển đổi số trên phạm vi cả nước; nghiên cứu nâng cao năng suất lao động tổng hợp, trong đó phải đào tạo, nâng cao trình độ chuyên môn cho lao động; phối hợp, xây dựng thêm nhiều một số khu công nghệ cao, trung tâm đổi mới sáng tạo, nhất là áp dụng cơ chế hợp tác công tư trong lĩnh vực này.

Thủ tướng chỉ đạo Bộ Lao động – Thương binh và Xã hội, với chức năng quản lý Nhà nước của mình, thúc đẩy đào tạo nghề, kỹ năng, tính chuyên nghiệp của người lao động, đáp ứng yêu cầu phát triển của đất nước, nhất là trong thu hút đầu tư nước ngoài, cung cấp nguồn lao động chất lượng cao cho thị trường lao động quốc tế. 

Bộ Nội vụ xây dựng quy hoạch đào tạo nguồn nhân lực, nhất là nhân lực chất lượng cao cho đất nước, với tầm nhìn bao chùm, dài hạn, lộ trình thực hiện phù hợp. 

Ủy ban nhân dân thành phố Hà Nội tiếp tục cải cách thủ tục hành chính, xem xét, giải quyết nhanh các thủ tục, tạo điều kiện về mặt bằng đất đai để các cơ quan, đơn vị, doanh nghiệp triển khai các dự án tại Khu Công nghệ cao Hòa Lạc.

Thủ tướng khẳng định, Chính phủ đóng vai trò kiến tạo; xây dựng, hoàn thiện thể chế; xây dựng cơ chế, chính sách để thúc đẩy đào tạo nguồn nhân lực chất lượng cao; phân cấp phân quyền cho các bộ, địa phương, vùng, ngành nghề, gắn với bố trí nguồn lực trong đào tạo nguồn nhân lực; tin tưởng các bộ, ban, ngành, địa phương, đơn vị cùng chung tay đào tạo nguồn nhân lực chất lượng cao, góp phần xây dựng đất nước Việt Nam hùng cường và hạnh phúc./.