Ðánh thức "nàng công chúa ngủ trong rừng"

VỀ MIỀN CỔ TÍCH NGHE "TRÚC HÁT", THƯỞNG "TRÀ TIÊN"

Vượt qua những cung đường quanh co giữa bốn bề núi non xanh thẳm, chuyến du xuân đưa người lữ khách rời xa sự xô bồ, bụi bặm của phố thị đến với mảnh đất vùng cao Nguyên Bình. Có lẽ, mẹ thiên nhiên đã rất ưu ái khi ban tặng cho nơi đây biết bao thắng cảnh hùng vĩ, hữu tình mà không một ngòi bút nào có thể diễn tả trọn vẹn. Du khách sẽ được chiêm ngưỡng những rừng trúc bạt ngàn, thẳng tắp vươn mình cùng trời xanh, biển mây trắng bồng bềnh ấp ôm lấy bản làng, vờn quanh ngọn núi… Một buổi sáng thức dậy trên non cao, hít căng lồng ngực bầu không khí trong lành, nhấm nháp một miếng bánh khảo thơm dịu và nhâm nhi ngụm trà tiên ở Khu du lịch sinh thái Kolia, tưởng chừng như mình đang ở trong miền đất thơ mộng, chỉ cần với tay là có thể bắt được nắng vàng và sương mây trắng muốt.

Nguyên Bình nằm trong khu vực Công viên địa chất Toàn cầu UNESCO Non nước Cao Bằng với đa dạng địa hình, cảnh quan, khoáng sản, các loại động, thực vật quý hiếm được nhiều du khách quan tâm và tìm đến để khám phá. Đặc biệt phải kể đến 16 điểm ngắm cảnh thuộc tuyến du lịch phía Tây "Khám phá Phja Oắc - vùng núi của những đổi thay". Điểm nhấn của tuyến này là Khu du lịch sinh thái Phja Oắc - Phja Đén, "viên ngọc quý" giữa đại ngàn. Đỉnh Phja Oắc cao 1.931 m so với mặt nước biển thường xuất hiện băng giá khi nhiệt độ giảm sâu về mùa đông, tạo nên cảnh tượng kỳ thú, huyền ảo đầy mê hoặc. Vẻ đẹp thiên nhiên mang đậm nét hoang sơ cùng nhiều dấu tích của các khu biệt thự do người Pháp xây dựng từ những năm đầu thế kỷ XX là điều kiện thuận lợi để phát triển các loại hình du lịch sinh thái, trải nghiệm và nghỉ dưỡng.

Nguyên Bình còn là mảnh đất giàu truyền thống cách mạng với Khu di tích Quốc gia đặc biệt rừng Trần Hưng Đạo thuộc địa bàn 2 xã Tam Kim, Hoa Thám có giá trị lịch sử đặc biệt quan trọng đối với cách mạng Việt Nam gắn với cuộc đời hoạt động của Đại tướng Võ Nguyên Giáp. Đặc biệt, đây là nơi diễn ra sự kiện chính trị quan trọng thành lập Đội Việt Nam Tuyên truyền Giải phóng quân, tiền thân của Quân đội nhân dân Việt Nam anh hùng.

Trước sự đô thị hóa và phát triển xã hội hiện đại, đồng bào dân tộc thiểu số ở Nguyên Bình vẫn lưu giữ, bảo tồn được bản sắc văn hóa độc đáo của từng dân tộc. Cộng đồng người Tày, Nùng, Mông, Dao… chung sống đoàn kết, hòa hợp, xây dựng nền văn hóa phong phú, đa sắc màu từ không gian kiến trúc, trang phục truyền thống đến văn hóa chợ phiên, lễ hội truyền thống. Đây là một trong những lợi thế sẵn có để huyện hướng đến phát triển du lịch cộng đồng, vừa bảo tồn được bản sắc văn hóa dân tộc, vừa tạo sinh kế, nâng cao thu nhập cho bà con.

Đồng bào Dao Tiền nhóm hộ Nà Rẻo, xóm Tam Hợp, xã Thành Công (Nguyên Bình) bảo tồn và gìn giữ những ngôi nhà trình tường.

KHI "NÀNG CÔNG CHÚA" ĐƯỢC ĐÁNH THỨC

Những năm qua, Đảng bộ, chính quyền huyện Nguyên Bình xác định tập trung các nguồn lực để phát triển kinh tế nông nghiệp kết hợp du lịch, tạo sự bứt phá trong sản xuất nông nghiệp. Trong đó, nhiều cây trồng mũi nhọn được khai thác cho phát triển ngành du lịch địa phương có thể kể đến như: mía, trúc sào, lê, thanh long, dong riềng... Để khai thác tốt lợi thế này, huyện tập trung xây dựng cơ chế ưu đãi, làm tốt công tác quy hoạch để thu hút các nguồn lực đầu tư vào phát triển hạ tầng cơ sở du lịch và các dịch vụ liên quan (lưu trú, ẩm thực...). Đồng thời, tích cực tuyên truyền, hướng dẫn nhân dân giữ gìn bản sắc văn hóa dân tộc, vệ sinh môi trường; hỗ trợ một số hộ dân tại làng du lịch cộng đồng chỉnh trang nhà ở, xây dựng công trình vệ sinh; duy trì và phát triển một số nghề thủ công truyền thống để phục vụ du lịch.

Hướng đến mục tiêu đưa du lịch trở thành một trong những ngành kinh tế chủ lực, huyện triển khai thực hiện Chương trình phát triển dịch vụ du lịch vùng Phja Oắc - Phja Đén giai đoạn 2020 - 2025 một cách bài bản, chi tiết với sự cố vấn từ các chuyên gia hàng đầu của ngành du lịch. Để phát huy tiềm năng du lịch cảnh quan rừng trúc, năm 2021, huyện triển khai thực hiện Chương trình đột phá xây dựng điểm ngắm cảnh, trải nghiệm vườn trúc sào trong vùng Phja Oắc - Phja Đén. Địa điểm được lựa chọn là vườn trúc trên 30 ha tại xóm Bản Phường, xã Thành Công. Đến nay, huyện hoàn thiện các hạng mục công trình gồm: đường vào, đường nhánh đi bộ, nhà chờ, nhà chòi, nhà vệ sinh, thay lan can nhà đón tiếp bằng inox. Hạng mục biển chỉ dẫn nhà chòi, bãi đỗ xe đang được gấp rút thực hiện.

Tháng 4/2022, huyện khánh thành Điểm du lịch cộng đồng xóm Hoài Khao, xã Quang Thành và điểm ngắm cảnh trên đỉnh Phja Oắc, xã Thành Công. Xóm Hoài Khao có 34 hộ đồng bào dân tộc Dao Tiền sinh sống vẫn lưu giữ nguyên vẹn các giá trị văn hóa truyền thống đặc trưng. Xóm có cảnh quan thiên nhiên yên bình, thơ mộng, kiến trúc nhà cổ bằng gỗ, mái lợp ngói âm dương, mỗi gia đình có một kho chứa thóc làm bằng gỗ nằm cách biệt với nhà chính, có thung lũng ruộng bậc thang, những tổ ong khoái tự nhiên, nghề in hoa văn bằng sáp ong và các bài thuốc y học cổ truyền rất tốt cho sức khỏe...

Điểm tham quan vọng cảnh trên đỉnh Phja Oắc được đầu tư từ nguồn ngân sách của huyện với tổng kinh phí khoảng 1,8 tỷ đồng. Quy mô đầu tư gồm các hạng mục: sàn ngắm cảnh diện tích 58 m², mốc cao độ 1.931 m (bằng đá nguyên khối của vùng Phja Oắc - Phja Đén, nặng khoảng 3,8 tấn); hệ thống lan can, cầu thang lên xuống; bãi đỗ xe 264 m² và các hạng mục phụ trợ khác.

Huyện đã và đang tập trung thực hiện một số hạng mục như: đầu tư, cải tạo dãy nhà trình tường nhóm hộ Nà Rẻo, xóm Tam Hợp, xã Thành Công; Quốc lộ 34, xã Phan Thanh - Khu du lịch Phja Oắc, Phja Đén, xã Thành Công, xã Hưng Đạo; công trình điểm bay dù lượn. Chỉ đạo cơ quan chuyên môn triển khai các mô hình nông nghiệp gắn với phát triển du lịch địa phương nhằm nâng cao đời sống, tạo cảnh quan và phục vụ nhu cầu của khách du lịch; đẩy mạnh công tác quản lý, bảo vệ, phát huy giá trị các điểm di sản công viên địa chất; quản lý, bảo vệ rừng, tài nguyên rừng đặc dụng; tăng cường quảng bá, giới thiệu hình ảnh về miền đất, văn hóa, con người Nguyên Bình; tổ chức lớp tập huấn, bồi dưỡng kiến thức cơ bản về du lịch và kinh doanh dịch vụ lưu trú du lịch trên địa bàn huyện…

Tiếp tục duy trì và phát triển các nghề truyền thống trong vùng, các phong tục, tập quán tốt đẹp để bảo tồn bản sắc văn hóa dân tộc, phát triển du lịch cộng đồng bền vững; xây dựng và kết nối tuyến du lịch; tăng cường công tác tuyên truyền, quảng bá các điểm du lịch trên địa bàn huyện trên các phương tiện thông tin đại chúng; đẩy nhanh tiến độ xây dựng hạ tầng cơ sở và khôi phục văn hóa chợ phiên Phja Đén, xã Thành Công; xây dựng hệ thống biển báo, biển chỉ dẫn du lịch để thông tin cho khách du lịch và các phương tiện vận chuyển biết… Từng bước đưa ngành du lịch Nguyên Bình phát triển mạnh mẽ xứng đáng với vị thế, tiềm năng của huyện.